Biopolym. Cell. 1999; 15(1):5-9.
Огляди
Трансгенні рослини як їстівні вакцини – реальність та перспективи
1Доманський М. М.
  1. Інститут клітинної біології та генетичної інженерії НАН України
    вул. Академіка Заболотного, 148, Київ, Україна, 03680

Abstract

Огляд сучасних літературних даних про створення трансген­них рослин для виробництва вакцин. Трансгенні рослини ни є дуже привабливою та дешевою альтернативою існуючим мікро­біологічним системам виробництва білків для фармацевтики. Успіхи сучасної біотехнології відкрили можливість експерсувати у рослинах різні антигени, що використовуються для вакцинації, з метою використання їстівних частин рослий длятранспорту оральних вакцин. Було продемонстровано, що гени, котрі кодують антигени бактеріальних та вірусні – патогенів, можуть бути експресовані у рослинах із збереженням їхніх природних імунологічних властивостей. Гак, бульби трансгенної картоплі, що експресували бактеріальні антиге­ни, стимулювали гуморальну та мукозну імунні відповіді при використанні їх у їжу. Хоча використання їстівних вакцин для запобігання хвороб ще не доведене, подальшій розробок цього напряму може стати першим кроком на шляху до вакцин нової генерації

References

[1] Mason HS, Lam DM, Arntzen CJ. Expression of hepatitis B surface antigen in transgenic plants.Proc Natl Acad Sci U S A. 1992;89(24):11745-9.
[2] Haq TA, Mason HS, Clements JD, Arntzen CJ. Oral immunization with a recombinant bacterial antigen produced in transgenic plants. Science. 1995;268(5211):714-6.
[3] Domansky NN, Ehsani P, Salmanian A-H, Medvedeva T. Organ-specific expression of hepatitis B surface antigen in potato. 1995; Volume 17, Issue 8, pp 863-866.
[4] Mason HS, Arntzen CJ. Transgenic plants as vaccine production systems.Trends Biotechnol. 1995;13(9):388-92.
[5] Thanavala Y1, Yang YF, Lyons P, Mason HS, Arntzen C. Immunogenicity of transgenic plant-derived hepatitis B surface antigen. Proc Natl Acad Sci U S A. 1995;92(8):3358-61.
[6] McGarvey PB, Hammond J, Dienelt MM, Hooper DC, Fu ZF, Dietzschold B, Koprowski H, Michaels FH.Expression of the rabies virus glycoprotein in transgenic tomatoes. Nature Biotechnology. 1995;13(13):1484-7.
[7] Mason HS, Ball JM, Shi JJ, Jiang X, Estes MK, Arntzen CJ. Expression of Norwalk virus capsid protein in transgenic tobacco and potato and its oral immunogenicity in mice. Proc Natl Acad Sci U S A. 1996;93(11):5335-40.
[8] Ehsani P, Khabiri A, Domansky NN. PPolypeptides of hepatitis B surface antigen produced in transgenic potato. Gene. 1997;190(1):107-11.
[9] Tiollais P, Pourcel C, Dejean A. The hepatitis B virus. Nature. 1985;317(6037):489-95.
[10] Cabral GA, Marciano-Cabral F, Funk GA, Sanchez Y, Hollinger FB, Melnick JL, Dreesman GR. Cellular and humoral immunity in guinea pigs to two major polypeptides derived from hepatitis B surface antigen. J Gen Virol. 1978;38(2):339-50.
[11] Milich DR, Thornton GB, Neurath AR, Kent SB, Michel ML, Tiollais P, Chisari FV. Enhanced immunogenicity of the pre-S region of hepatitis B surface antigen. Science. 1985;228(4704):1195-9.
[12] Petre J., Rutgers T., Hauser P. Properties of a recombinant yeast-derived hepatitis B surface antigen containing S, preS2 and preSl antigenic domains. Arch Virol Suppl. 1992, 4, pp 137-141.
[13] Khabiri A., Ehsani P., Domansky N. Characterisation of the hepatitis B middle (M) surface protein synth in transgenie potato plants. Manuscript submitted.
[14] Domansky N., Khabiri A., Ehsani P. et al. Enhanced immune genicity of transgenic plant-derived hepatitis B middle surfaa antigen Il 5th Int. Congr. of Plant Mol. Biol. (Singapore, 21—27lh September 1997):1257.
[15] Sixma TK, Pronk SE, Kalk KH, Wartna ES, van Zanten BA, Witholt B, Hol WGCrystal structure of a cholera toxin-related heat-labile enterotoxin from E. coli. Nature. 1991;351(6325):371-7.